192. ERMITA BIDEA / CAMINO DE LA ERMITA

Auzoa: Altza

 

Ermita bidea Herrera pasealekuan hasten da, tren geralekuaren parean, eta Erroteta auzunean amaitzen da.

 

 

Ermita bidea gaur egungo errepideak egin aurretik Herreratik Altzara zeraman bidearen arrastoa da. Bide honek XVII. mendetik ezaguna zen Santa Barbara ermitara zeraman. Ermita txiki hau 1967 eta 1973 artean bota zuten, Altzako gainera zihoan errepidea zabaltzeko.

 

Santa Barbara ermita 1967an. Argazkia: Altzako tokiko bilduma

https://altza.info/?z=3&p=1764947855744&mo=&o=4&n=&h=&x=993

 

Santa Barbara ermita 1967an. Argazkia: Altzako tokiko bilduma

https://altza.info/?z=3&p=1764947855744&mo=&o=5&n=&h=&x=994

 

Ermita bidearen izendapena 1988ko martxoaren 23an onartu zen.

 

 

191. ANTSO JAKITUNAREN HIRIBIDEA / AVENIDA DE SANCHO EL SABIO

Auzoa: Amara Berri

 

Antso Jakitunaren hiribidea Parke kalean hasten da eta Pio XII.aren plazan amaitzen da.

 

 

Antso VI.a Gartzeitz 1133 aldera jaio zen. 1150an aita Gartzia V.a Ramiritz hiltzean, Iruñeko errege bihurtu zen. Alfontso VII.a Gaztelakoaren menpekotasuna sinatu zuen, baina 1162an Gaztelarekiko menpekotasun horretatik atera eta Nafarroako errege izendatu zuen bere burua.

 

Antso Jakitunaren omenezko bustoa Atarrabian. Argazkia: Wikimedia Commons

https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Antso_VI.a_Jakituna_-_Atarrabia_(2025).jpg

 

 

Bere erregealdian hainbat gatazka izan zituen Gaztelarekin, eta 1179an bake-ituna sinatu ondoren, zenbait hiribilduri forua eman zien, hauen merkataritza sustatzeko. Horietako bat 1180an Donostiari emandakoa izan zen. 1194ko ekainaren 27an hil zen Iruñean.

 

Antso VI.aren txanpona. Argazkia: Wikimedia Commons 

https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Monnaie_-_B%C3%A9arn_et_Navarre,_Royaume_de_Navarre,_Sanche_VI,_obole,_1150-1194_-_btv1b11351350t_(1_of_2).jpg 

 

 

Antso Jakitunaren hiribidearen izendapena 1950ko martxoaren 20an onartu zen.

 

 

190. CLAUDIO ANTON LUZURIAGA KALEA / CALLE DE CLAUDIO ANTÓN LUZURIAGA

Auzoa: Gros

Claudio Anton Luzuriaga kalea Katalunia plazan hasten da, San Frantzisko kalearen eta Biteri plazaren artean, eta Colon pasealekuan amaitzen da.

 

 

Claudio Antón Luzuriaga Soto en Camerosen (Soria, gaur egun Errioxa) jaio zen 1792eko urriaren 30ean. Maria Manuela Luzuriaga ama arabarraren abizena hobetsi zuen. 1808an apaiz karrera utzi eta zuzenbidea ikasten hasi zen, 1821an Donostiako epaile izendatu zutelarik.

 

Claudio Antón Luzuriaga. Irudia: Wikimedia Commons

https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Claudio_Ant%C3%B3n_de_Luzuriaga.jpg

 

 

Donostiako oligarkia liberaleko kide, aduanak barnealdetik kostara eta Bidasoako mugara eramatearen alde lan egin zuen, foruzaleen haserrea irabaziz. Bi fundizio antolatu zituen, Araian eta Lasarten. 1874ko ekainaren 23an hil zen Miarritzen.

 

Araiako fundizioko langileak. Argazkia: Asparrenako udala

https://www.asparrena.eus/lugares-de-interes/fabrica-de-ajuria

 

 

1906ko ekainaren 5ean Claudio Antón Luzuriagaren omenezko kale bat izendatzea erabaki zuten. Claudio Anton Luzuriaga kalearen izendapena 1920ko abenduaren 22an onartu zen.

  

 

 

189. ALKOLEA KALEA / CALLE DE ALKOLEA

Auzoa: Egia 

 

Alkolea kalea Egia kaleko 36 zenbakiaren ondoan hasten da (bertan ere Alkolea pasaia amaitzen da) eta Quiron klinikan amaitzen da.

 

1842an, Alcoleako konteak, Pilartegi baserria zegoen lurrak erosi eta bertan Villa Alcolea izeneko jauregia eraiki zuen, Donostiako lehenengoetariko opor-etxea. Azken karlistaldian liberalek dorre bat eraiki zuten bertan, gaur egun desagertua.

 

Alkolea jauregia 1945an. Argazkia: Kutxateka 

https://kutxateka.eus/index.php/Detail/objects/177024

 

 

Leandro Martín-Santos mediku eta zirujau frankistak jauregia erosi zuen eta 1936ko urtarrilaren 20an klinika kirurgikoa inauguratu zuen, Klinika zuzendu zuen 1971an hil zen arte. Eraikinak hainbat eraldaketa izan ditu eta 1990tik Quiron taldeak kudeatzen du.

 

Quiron klinika 2010ean. Argazkia: Wikimedia Commons 

https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Hospital-quiron-san-sebastian.jpg

 

 

Alkolea kalearen izendapena 1998ko urriaren 14an onartu zen.